นานาประเทศและชุมชนท้องถิ่นต่างๆจะรวมตัวกันเพื่อรับมือกับปัญหาภาวะลิ่มเลือดอุดตัน (thrombosis) ซึ่งเป็นความผิดปกติพื้นฐานและเป็นภัยเงียบแอบแฝงที่นำไปสู่การเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดร้ายแรง 3 อันดับแรกของโลก ได้แก่ อาการหัวใจวาย โรคหลอดเลือดสมอง และโรคหลอดเลือดดำตีบตัน (VTE) ในโอกาสที่ทางสมาคม International Society on Thrombosis and Haemostasis (ISTH) ได้ประกาศให้วันที่ 13 ตุลาคมเป็นวัน World Thrombosis Day โดยจะมีการจัดงานครั้งปฐมฤกษ์ในปีนี้ นอกจากร่วมมือกับสมาคมภาวะลิ่มเลือดอุดตันจากทุกทวีปทั่วโลกแล้ว ISTH ยังได้จับมือกับองค์กรโรคหัวใจและหลอดเลือด ประสาทวิทยา และโลหิตวิทยา เพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับความเสี่ยง การป้องกัน และการรักษาภาวะลิ่มเลือดอุดตันแก่สาธารณะ เจ้าหน้าที่บริการสุขภาพ รวมถึงผู้กำหนดนโยบาย
“เราต้องลดภาระที่เกิดจากภาวะลิ่มเลือดอุดตัน หากเราต้องการบรรลุเป้าหมายระดับโลกของสมัชชาองค์การอนามัยโลกในการลดอัตราการเสียชีวิตก่อนวัยอันควรจากโรคไม่ติดต่อลง 25% ภายในปี 2568” ดร. แกรี่ ราสก็อบ คณบดีวิทยาลัยการสาธารณสุข ศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพแห่งมหาวิทยาลัยโอกลาโฮมา และประธานคณะกรรมการ World Thrombosis Day ของ ISTH กล่าว “ภาวะลิ่มเลือดอุดตันเป็นกลไกการเกิดโรคที่พบบ่อยสำหรับโรคหัวใจและหลอดเลือด 3 อันดับแรก ซึ่งเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตและปัจจัยหลักของโรคไม่ติดต่อทั่วโลก”
ภาวะลิ่มเลือดอุดตันคือภาวะที่ลิ่มเลือดขัดขวางการไหลเวียนของเลือดในหลอดเลือดแดง หรือหลอดเลือดดำในร่างกาย สามารถเกิดขึ้นได้ไม่จำกัดวัยและเวลา World Thrombosis Day จะให้ความรู้เกี่ยวกับภาวะลิ่มเลือดอุดตันในทุกรูปแบบ โดยในเบื้องต้นจะมุ่งเน้นไปที่โรคหลอดเลือดดำตีบตัน (VTE) ซึ่งแม้เป็นโรคเกี่ยวกับภาวะลิ่มเลือดอุดตันที่พบบ่อยที่สุดโรคหนึ่งและอาจทำให้เสียชีวิตได้ แต่กลับยังไม่มีผู้เห็นความสำคัญเท่าที่ควร โรค VTE เกิดขึ้นจากลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำชั้นลึกตามแขนขาหลุดจากผนังหลอดเลือด แล้วลอยไปตามกระแสเลือดสู่ปอด ข้อเท็จจริงที่ควรรู้:
- ในยุโรปเพียงทวีปเดียว มีผู้ป่วยถึงครึ่งล้านที่เสียชีวิตจากโรค VTE ในแต่ละปี ซึ่งมากกว่าการเสียชีวิตจากโรคเอดส์ มะเร็งเต้านม มะเร็งต่อมลูกหมาก และอุบัติเหตุบนท้องถนนรวมกันทั้งหมด [1]
- ในสหรัฐอเมริกา มีผู้เสียชีวิตด้วยโรค VTE เป็นจำนวน 100,000-300,000 รายในแต่ละปี และมีผู้ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลสืบเนื่องจากโรค VTE มากกว่า 500,000 ราย [2],[3],[4]
- ในพื้นที่ส่วนอื่นของโลกอย่าง เอเชีย ก็เผชิญกับสถานการณ์ที่เลวร้ายพอๆกัน เนื่องจากขาดการให้ข้อมูลที่ครอบคลุมผลกระทบในวงกว้างของภาวะลิ่มเลือดอุดตัน
“จำนวนผู้เสียชีวิตทั่วโลกจากโรค VTE เพียงโรคเดียวยังไม่แน่นอนในปัจจุบัน และแทบไม่มีการตระหนักถึงภาวะความผิดปกตินี้ รวมถึงความเสี่ยง อาการ และแนวทางป้องกัน แม้แต่ในกลุ่มผู้ประกอบวิชาชีพด้านบริการสุขภาพเองก็ตาม” ดร. ราสก็อบ กล่าว “World Thrombosis Day จึงเกิดขึ้นเพื่อรณรงค์ให้ผู้คนตระหนักถึงภาวะลิ่มเลือดอุดตัน และโรค VTE”
วันที่ 13 ตุลาคม ได้รับเลือกให้เป็นวัน World Thrombosis Day เนื่องจากตรงกับวันเกิดของรูดอล์ฟ วีร์โชว์ นักฟิสิกส์และนักพยาธิวิทยาชาวเยอรมันผู้บัญญัติคำว่า “thrombosis” และเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับภาวะผิดปกติดังกล่าวไว้มากมาย
“การลดการเสียชีวิตจากภาวะลิ่มเลือดอุดตัน, VTE และโรคที่เกี่ยวข้องทั้งหมดนั้นจำเป็นต่อการลดอัตราการเสียชีวิตโดยรวมอย่างมีนัยสำคัญ อีกทั้งยังจำเป็นต่อการพัฒนาวงการสาธารณสุขและความเป็นอยู่ของผู้คนทั่วโลก” ดร. ไมเคิล แบร์นดท์ รองคณบดีวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยเคอร์ติน เมืองเพิร์ธ ประเทศออสเตรเลีย และประธานสภาของ ISTH กล่าว “เราจะใช้วัน World Thrombosis Day เป็นช่องทางในการนำเสนอข้อเท็จจริงที่สำคัญดังกล่าว และหวังว่าจะนำไปสู่การลดจำนวนผู้ป่วยที่ไม่ได้รับการวินิจฉัย เสริมสร้างแนวทางป้องกันจากการศึกษาค้นคว้า รวมถึงส่งเสริมให้ระบบบริการสุขภาพต่างๆนำเสนอแนวปฏิบัติที่ดีที่สุดในการป้องกัน วินิจฉัย และรักษาภาวะผิดปกติดังกล่าว”
ณ ขณะนี้ สมาคมภาวะลิ่มเลือดอุดตัน และสมาคมโรคหัวใจและหลอดเลือด มากกว่า 35 แห่งจากทุกทวีปทั่วโลก ได้ให้คำปฏิญาณว่าจะสนับสนุน World Thrombosis Day ในทุกๆวัน สามารถดูรายชื่อองค์กรทั้งหมด และร่วมปฏิญาณตนเข้าร่วมกิจกรรมได้ที่ www.isth.org หรือคลิกที่ https://www.isth.org/?WTD
เงินทุนสนับสนุนเบื้องต้นสำหรับการจัดตั้ง World Thrombosis Day มาจาก ไบเออร์ เฮลธ์แคร์ (หุ้นส่วนผู้ก่อตั้งระดับโลก), เบอริงเกอร์ อินเกลไฮม์ (หุ้นส่วนผู้ก่อตั้งระดับโลก) และเดอะ บริสตอล-ไมเยอร์ส สควิบบ์ ไฟเซอร์ อัลลายแอนซ์ (ผู้สนับสนุนระดับโลก)
เกี่ยวกับ ISTH
ISTH ก่อตั้งขึ้นในปีพ.ศ. 2512 ในฐานะองค์กรไม่แสวงหาผลกำไรชั้นนำของโลกที่อุทิศตัวให้กับการเผยแพร่ความรู้ความเข้าใจ แนวทางป้องกัน การวินิจฉัย และการรักษาภาวะลิ่มเลือดอุดตันและภาวะเลือดออกผิดปกติ ISTH มีสมาชิกจากนานาประเทศ ได้แก่ แพทย์ นักวิจัย อาจารย์ รวมเกือบ 4,000 คน ซึ่งทำงานร่วมกันเพื่อปรับปรุงชีวิตของผู้ป่วยในมากกว่า 90 ประเทศทั่วโลก โดยองค์กรได้จัดกิจกรรมและริเริ่มโครงการต่างๆที่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง เช่น โครงการด้านการศึกษาและมาตรฐานปฏิบัติ กิจกรรมด้านการวิจัย การพบปะพูดคุยและการประชุม การเผยแพร่เอกสารตีพิมพ์ซึ่งได้รับการตรวจสอบจากผู้เชี่ยวชาญ และการจัดตั้งคณะกรรมการผู้เชี่ยวชาญต่างๆ เยี่ยมชม ISTH ออนไลน์ ได้ที่ www.isth.org หรือโทร. +1-919-929-3807
ติดตามความเคลื่อนไหวเกี่ยวกับวัน World Thrombosis Day ได้ทางเฟซบุ๊ก (WorldThrombosisDay) และทวิตเตอร์ (@ThrombosisDay)
[1] Cohen AT, Agnelli G, Anderson FA, Arcelus JI, Bergqvist D, Brecht JG, Greer IA, Heit JA, Hutchinson JL, Kakkar AK, Mottier D, Oger E, Samama MM, Spannagl M, Venous thromboembolism (VTE) in Europe. The number of VTE events and associated morbidity and mortality. Thromb Haemost. 2007 Oct;98(4):756-64
[2] Surgeon General's Call to Action to Prevent Deep Vein Thrombosis and Pulmonary Embolism (2008). US Department of Health and Human Services.
[3] Heit J, Cohen A, Anderson F. Estimated annual number of incident and recurrent, non-fatal and fatal venous thromboembolism (VTE) events in the US. Blood 2005;106:267A
[4] Yusuf H, Tsai J, Atrash H, Boulet S, Grosse S. Venous thromboembolism in adult hospitalizations–United States – 2007-2009. MMWR 2012;61:no. 22:401-404