ฟันผุกับเด็กๆ คงเป็นเรื่องที่หลีกเลี่ยงได้ยากไปเสียแล้ว เพราะในสังคมปัจจุบัน ยุคที่เต็มไปด้วยอาหารการกิน ขนม นม เนย ที่มีรสหวานและมีน้ำตาลในปริมาณมาก ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งของโรคฟันผุ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่า ฟันผุเป็นเรื่องที่หลีกเลี่ยงไม่ได้เลยเสียทีเดียว หากผู้ปกครองใส่ใจและหมั่นดูแลสุขภาพช่องปากและฟันของลูกน้อยอย่างถูกวิธี ที่จริงแล้ว เราสามารถพาเจ้าตัวน้อยไปพบหมอฟันสำหรับเด็ก หรือทันตแพทย์สำหรับเด็กได้ตั้งแต่ฟันซี่แรกขึ้น คำถามต่อมาคือ พาไปตั้งแต่ลูกยังเล็กแล้วคุณหมอฟันจะทำอะไรได้หรือ ก่อนอื่นคงต้องมาปรับจูนความคิดของคุณพ่อและคุณแม่กันใหม่ก่อน ปัจจุบันการไปพบหมอฟัน ไม่ใช่แต่เพียงว่าจะไปอุดฟัน หรือถอนฟันเมื่อเกิดโรคเท่านั้น แต่ควรไปตรวจสุขภาพฟันอย่างสม่ำเสมอ และเรียนรู้วิธีการดูแลสุขภาพช่องปากเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดฟันผุ และโรคในช่องปากอื่นๆ ดังนั้น เราจึงควรที่จะเริ่มต้นสุขภาพช่องปากที่ดีให้กับลูกน้อยตั้งแต่ที่เขามีฟันซี่แรกขึ้นมา โดยการแปรงฟันให้กับลูก เป็นการสร้างนิสัยความเคยชินกับการมีช่องปากสะอาด และเด็กก็จะคุ้นเคยกับการที่คุณพ่อหรือคุณแม่ใช้เครื่องมือในการเข้าไปทำความสะอาดช่องปากและฟันในที่สุด
โดย ทันตแพทย์วิทยา ซื่อสัตย์ คลินิกทันตกรรมวัชรพล VDC Dnetal Clinic ให้ความรู้กับคุณพ่อคุณแม่ว่า การแปรงฟัน ควรใช้แปรงขนาดเล็กตามช่วงอายุ ขนแปรงไม่แข็งหรืออ่อนเกินไป เพราะหากแข็งเกินไปจะเจ็บเหงือก หากอ่อนเกินไปจะทำให้ขจัดคราบฟันออกยาก แปรงให้เด็กวันละ 2 ครั้ง หลังอาหารเช้าและก่อนนอน ท่าแปรงฟันคือ ให้เด็กนอนตักผู้ปกครอง หันหน้าไปทางเดียวกัน และผู้ปกครองแปรงฟันให้ในตำแหน่ง 12 นาฬิกา เป็นท่าที่จะเห็นบริเวณที่แปรงได้ง่าย และเด็กจะอยู่ในท่าที่สบาย ไม่ว่าคุณพ่อคุณแม่จะใช้วิธีอะไรก็แล้วแต่ สิ่งที่ลูกน้อยต้องการ และจะเป็นแรงจูงใจให้กับเด็ก ๆ ในการแปรงฟันอย่างมากก็คือ การได้รับคำชมทุกครั้งที่เขาแปรงฟันเสร็จ จากพ่อ แม่ ปู่ ย่า ตา ยาย หรือทุกคนในบ้าน ควรชมทันทีที่ลูกน้อยของท่านแปรงฟันเสร็จ เช่น ฟันขาวสะอาดจัง ดูสิฟันเงาเลยนะนี่ แปรงฟันเก่งจังเลย ฯลฯ รับรองได้เลยว่าลูกของคุณจะเคยชิน และชอบที่จะแปรงฟัน ในที่สุด คุณก็จะประสบความสำเร็จในการปลูกฝังนิสัยที่ดี ให้กับลูกน้อยของคุณอย่างแน่นอน
เราจึงจำเป็นที่จะต้องกำจัดด้วยการแปรงฟัน ซึ่งหากปล่อยไว้นาน ก็จะเป็นการสะสมเกิดเป็นคราบโปรตีนที่จุลินทรีย์มาทำปฏิกิริยาไอออนบวกลบ จนเกิดเป็นคราบพลัคที่เกาะอยู่ตามเนื้อฟัน ซึ่งจะมีการดึงเอาแคลเซียมรวมถึงน้ำตาลเข้ามาพอกไว้ที่ฟัน ทำให้จุลินทรีย์สร้างกรดเพื่อย่อยน้ำตาลให้กลายเป็นอาหารของพวกมัน ฟันของเราจึงผุ แต่หากไม่มีน้ำตาล และจุลินทรีย์ดึงแคลเซียมฟอสเฟสออกมาแทน ก็จะกลายเป็นคราบหินปูน ซึ่งคราบหินปูนนี้จะเกาะอยู่ตามโคนฟันใกล้กับเหงือก ดังนั้นฟันผุจึงไม่ใช่เพียงแค่การไม่แปรงฟัน แต่ยังเกิดจากการรับประทานอาหารหรือขนม จำพวกแป้งหรือน้ำตาล ซึ่งเป็นอาหารชั้นดีของจุลินทรีย์เข้าไป โดยเฉพาะเด็กเล็กที่ดื่มนมและยังเป็นนมรสหวาน แล้วพ่อแม่ปล่อยให้หลับไปเลยนั้น เด็กมักจะมีปัญหาเรื่องฟันผุ ดังนั้นวิธีการป้องกันฟันผุใน เด็กเล็ก พ่อแม่จึงควรให้ลูกดื่มนมรสจืด แล้วเมื่อดื่มนมเสร็จควรให้เด็กดื่มน้ำตาม เพื่อเป็นการป้องกันฟันผุในเด็กเล็ก
นอกจากการสอนแปรงฟัน และปลูกฝังนิสัยการแปรงฟันที่ถูกวิธีให้แก่ลูกน้อยแล้ว พ่อแม่ก็ควรที่จะต้องสนใจ ดูแลสุขภาพปาก และฟันลูกน้อยต่อไป คือ จะต้องช่วยแปรงฟันให้กับลูกน้อยจนกว่าอายุ 8 ขวบเพราะการมีสุขภาพฟันที่ดีควรเริ่มตั้งแต่ฟันน้ำนมซี่แรก ทุกคนสามารถมีสุขภาพช่องปากและฟันที่ดีได้ตลอดชีวิต หากรู้จักวิธีดูแลที่ถูกต้องเหมาะสม ผู้ปกครองจึงมีส่วนสำคัญในการที่ลูกน้อยจะมีสุขภาพฟันที่ดี โรคฟันผุไม่ใช่กรรมพันธุ์แต่เป็นการติดเชื้อ ซึ่งสามารถป้องกันได้ ปิดเทอมนี้ตอนที่เด็กๆ ว่างจากการเรียน คุณพ่อคุณแม่ลองสละเวลาเพียงเล็กน้อย พาลูกของคุณไปตรวจสุขภาพฟัน เพื่อฟันที่แข็งแรงและอนามัยช่องปากที่ดีของลูกน้อย