โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง หรือโรคซีโอพีดี (COPD: Chronic Obstructive Pulmonary Disease) เป็นโรคที่พบมาก แต่ปัจจุบัน ประชาชนจำนวนมากยังขาดความตระหนัก และความเข้าใจเกี่ยวกับโรคดังกล่าว ซึ่งมีการคาดการณ์ว่ามีจำนวนผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังมากกว่า 210 ล้านรายทั่วโลก แต่ยังมีผู้ป่วยเพียงครึ่งเดียวเท่านั้นที่ได้รับการวินิจฉัยอย่างถูกต้อง[3] สำหรับประเทศไทย พบผู้เสียชีวิตจากโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังมากขึ้นทุกปี จากสถิติพบว่าอัตราการเสียชีวิตของคนไทยจากโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังเพิ่มขึ้นถึง 1.3 เท่า ในช่วง 15 ปีที่ผ่านมา โดยอัตราการเสียชีวิตจากโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังมีถึง 40 คนต่อประชากร 100,000 คน[4] ซึ่งสาเหตุหลักเกิดจากการสูบบุหรี่ จากข้อมูลของกระทรวงสาธารณสุขพบว่าร้อยละ 90 ของผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังมีสาเหตุมาจากการสูบบุหรี่ นอกจากนี้ อาจพบสาเหตุจากมลพิษทางอากาศ การหายใจเอาละอองสารเคมีบางอย่างเป็นปริมาณมากและติดต่อกันเป็นเวลานานๆ และพันธุกรรมได้อีกด้วย
ผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังมักมีอาการหายใจลำบาก เหนื่อยง่าย ไอเรื้อรัง มีเสมหะมาก หรืออาจมีอาการหายใจเสียงดังวี๊ดๆ หรือรู้สึกเจ็บหน้าอกร่วมด้วยได้ สำหรับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังยังไม่มีแนวทางการรักษาที่แน่ชัด สามารถทำได้เพียงการรักษาแบบประคับประคองตามอาการและชะลอความก้าวหน้าของโรคได้เท่านั้น ดังนั้น วิธีการดูแลผู้ป่วยอย่างมีคุณภาพเพื่อให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตและดำเนินชีวิตประจำวันได้ ถือเป็นสิ่งที่สำคัญมาก และที่สำคัญควรหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงที่จะทำให้อาการของโรคเลวร้ายลง
รัสเซล วินวู๊ด นักไตรกีฬาชาวออสเตรเลียกล่าวว่า "ตอนที่ผมทราบว่าตัวเองป่วยเป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังผมรู้สึกหมดหวังมาก ผมรู้สึกไม่ง่ายเลยในการดำเนินชีวิตประจำวันตามปกติต่อไป แต่ถ้าย้อนเวลากลับไปได้ ผมอยากบอกตัวเองว่าการเป็นโรคนี้ไม่ได้แปลว่าผมจะต้องตาย แล้วก็ไม่ได้แปลว่าผมจะต้องยอมพ่ายแพ้และหยุดทำในสิ่งที่ผมรัก ผมขอบคุณกำลังใจจากภรรยาและครอบครัวของผม ที่ทำให้ผมลุกขึ้นสู้และไม่ยอมให้โรคนี้มาควบคุมชีวิตผมได้"
เพียงหกเดือนหลังจากวันที่ รัสเซล เข้ารับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง เขาสามารถพิชิตการแข่งไตรกีฬารายการ The IRONMAN ได้สำเร็จ และยังคงเข้าแข่งขันไตรกีฬารอบโลก เพื่อเป็นแรงบันดาลใจให้ผู้ป่วยทุกคนเห็นว่าการป่วยเป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังนั้น ไม่จำเป็นต้องทำให้คุณหยุดการใช้ชีวิตอย่างมีความสุขได้ โดย รัสเซลยังได้แชร์ 4 ข้อควรรู้เกี่ยวกับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง เพื่อหวังว่าจะช่วยให้ความรู้และเป็นกำลังใจให้ผู้ป่วยคนอื่นๆ
· มีความเข้าใจต่อโรค: ผู้ป่วยควรมีความเข้าใจเกี่ยวกับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังอย่างชัดเจน โดยผู้ป่วยควรปรึกษาแพทย์ที่ให้การรักษาอย่างใกล้ชิด เพื่อวางแผนการดูแลและปฏิบัติตัวอย่างถูกต้อง
· เข้าใจทางเลือกการรักษา: ถึงแม้ว่าโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังจะไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่ยังมีอีกหลากหลายแนวทางในการรักษาอาการของโรค และชะลอความก้าวหน้าของโรคได้ อาทิ การใช้ยารักษาอาการต่างๆ การใช้เครื่องอัดอากาศแรงดันบวก (PAP) การใช้เครื่องผลิตออกซิเจนแบบพกพา หรือการใช้เครื่องช่วยหายใจ เพื่อช่วยให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยดีขึ้น ซึ่งจากการศึกษาพบว่าหากผู้ป่วยมีความเข้าใจเกี่ยวกับทางเลือกการรักษาอย่างถูกต้อง จะช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น
· มีโภชนาการที่ดี: ผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังควรรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ตามหลักโภชนาการ เพราะการรับประทานอาหารที่ไม่ดีนั้นจะส่งผลโดยตรงกับร่างกายผู้ป่วยและอาจจะทำให้อาการแย่ลงได้ เช่น การเลือกรับประทานอาหารที่ให้โปรตีน วิตามินสูง ผัก ผลไม้สด และอาหารที่มีเส้นใยสูง เป็นต้น อาหารที่ถูกหลักโภชนาการมีส่วนช่วยให้ผู้ป่วยหายใจได้ดีขึ้น
· ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ: การออกกำลังกายสามารถช่วยเพิ่มระดับความแข็งแรงของปอดและหัวใจได้ ด้วยการเสริมสร้างกล้ามเนื้อมัดใหญ่ภายในร่างกาย และเพิ่มอัตราการไหลเวียนโลหิตให้ดีขึ้น
ด้าน ดร.ทีโอฟิโล ลี-ชิออง หัวหน้าด้านประสานงานการแพทย์ของฟิลิปส์ กล่าวว่า "โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง เป็นโรคที่พบได้บ่อย และมักไม่ได้รับการวินิจฉัยอย่างถูกต้อง และเป็นโรคที่ร้ายแรงถึงชีวิต และมีค่าใช้จ่ายในการรักษาสูง เพราะผู้ป่วยไม่สามารถหาแนวทางการรักษาได้อย่างเหมาะสม ด้วยความมุ่งมั่นของฟิลิปส์ ที่จะทำให้คุณภาพชีวิตของผู้คนดีขึ้น โดยเฉพาะในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง เราจึงได้ศึกษาค้นคว้าไปจนถึงการพัฒนาโซลูชั่นบำบัดที่เป็นนวัตกรรมใหม่ เพื่อช่วยให้การวินิจฉัยและการรักษาโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังนั้นมีประสิทธิภาพมากขึ้น และช่วยให้ผู้ป่วยมีชีวิตที่ดีขึ้นได้"
ฟิลิปส์ ได้เสนอแนวทางการจัดการกับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังและปัญหาระบบทางเดินหายใจ ที่สามารถดูแลผู้ป่วยได้ดีขึ้นตั้งแต่การป้องกัน การวินิจฉัย การรักษา การดูแลรักษาผู้ป่วยทั้งขณะที่อยู่โรงพยาบาลและที่บ้าน เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ ซึ่งนวัตกรรมสำคัญจากฟิลิปส์ เพื่อช่วยดูแลผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ได้แก่ เครื่อง OptiChamber Diamond spacer เครื่องพ่นละอองยา InnoSpire series, เครื่องออกซิเจนแบบพกพา SimplyGo Mini, เครื่องช่วยหายใจขณะหลับและเครื่องอัดอากาศแรงดันบวกในตระกูล DreamStation Advanced Therapies, และเครื่องช่วยหายใจ Trilogy โดยนวัตกรรม DreamStationและTrilogy ของฟิลิปส์นั้น สามารถเชื่อมต่อข้อมูลระหว่างผู้ป่วยและแพทย์ได้ผ่าน Care Orchestrator ซึ่งถือว่าเป็นการแลกเปลี่ยนข้อมูลทางการแพทย์ในรูปแบบที่สะดวกและรวดเร็วขึ้น และคาดว่าจะนำมาใช้ในประเทศไทยในอนาคต
สำหรับผู้ที่สนใจติดตามเรื่องราวที่เป็นแรงบันดาลใจของ รัสเซล วินวู๊ด และนวัตกรรมดูแลสุขภาพจาก ฟิลิปส์เพื่อผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง สามารถรับชมได้ที่ Philips.com/WorldCOPDDay