ทำไม?...ลูกน้อยถึงตัวเหลืองหลังคลอด

ศุกร์ ๑๘ กันยายน ๒๐๒๐ ๑๖:๔๑
“ตัวเหลือง” เป็นภาวะที่พบได้ทั่วไปในทารกแรกเกิด มักพบในช่วง 2-3 วันแรกหลังคลอดโดยส่วนใหญ่ไม่เป็นอันตราย จะสังเกตได้จากผิวหนังและตาขาวของทารกจะเป็นสีเหลือง สารเหลืองนี้เรียกว่า “บิลิรูบิน” ซึ่งเป็นสารที่อยู่ในเม็ดเลือดแดง เมื่อเม็ดเลือดแดงสลายตัว สารบิลิรูบินในกระแสเลือดจะถูกส่งไปที่ตับและขับออกทางอุจจาระ
ทำไม?.ลูกน้อยถึงตัวเหลืองหลังคลอด

ในเด็กแรกเกิด “ตับ” จะยังเจริญเติบโตไม่เต็มที่จึงทำให้ไม่สามารถกำจัดสารนี้ได้เร็วพอ ระดับสารบิลิรูบินจึงเพิ่มสูงในกระแสเลือดและไปเกาะตามเนื้อเยื่อต่างๆ โดยมากภาวะนี้จะค่อยๆ ดีขึ้นและหายไปเองเมื่อตับของทารกพัฒนาขึ้น

นอกจากนี้ ภาวะตัวเหลืองยังอาจเกิดจากสาเหตุอื่นๆ ได้ เช่น คลอดก่อนกำหนด ติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะท่อน้ำดีอุดตันหรือถุงน้ำดีผิดปกติเม็ดเลือดแดงผิดปกติ ภาวะพร่องเอนไซม์ G6PD หมู่เลือดของแม่กับลูกไม่เข้ากัน การดื่มนมแม่ ภาวะตับอักเสบ ติดเชื้อในกระแสเลือด ภาวะพร่องไทรอยด์ ซึ่งสาเหตุเหล่านี้จำเป็นต้องรีบรักษา เพราะหากปล่อยไว้ระดับบิลิรูบินที่สูงมากอาจแทรกซึมเข้าไปเกาะกับเนื้อเยื่อสมองและทำให้เกิดความผิดปกติของสมองและเกิดอาการทางระบบประสาทได้

ถ้าระดับบิลิรูบินสูงจนมีอาการตัวเหลืองรุนแรง และไม่ได้รับการรักษาบิลิรูบินจะเข้าไปสะสมอยู่ในเนื้อเยื่อสมองและก่อให้เกิดความผิดปกติทางระบบประสาท หากเกิดขึ้นเฉียบพลัน ทารกจะมีอาการซึม ดูดนมน้อยลง หรืออาจเกิดอาการเกร็ง ชัก มีไข้ อาการที่เกิดขึ้นนี้จะส่งผลให้เด็กมีพัฒนาการที่ช้ากว่าปกติ และอาจมีระดับสติปัญญาลดลง ซึ่งความผิดปกติทางสมองเหล่านี้ไม่อาจรักษาให้หายขาดได้แม้ว่าจะลดระดับของบิลิรูบินจนเข้าสู่ภาวะปกติ

โดยทั่วไปแพทย์จะตรวจร่างกายและตรวจหาภาวะตัวเหลืองภายใน 72 ชั่วโมงหลังคลอด โดยดูจากสีผิว สีของตาขาว สีเหงือก สีปัสสาวะ สีอุจจาระ หากสงสัยว่าทารกมีภาวะตัวเหลือง แพทย์จะตรวจวัดระดับบิลิรูบินในเลือด เพื่อหาสาเหตุและพิจารณาว่าจำเป็นต้องรับการรักษาหรือไม่ และทำการรักษาที่เหมาะสมต่อไป ส่วนกรณีที่เด็กมีภาวะตัวเหลืองจากโรคอื่นๆ การรักษาจะแตกต่างกันตามสาเหตุที่ตรวจพบ ซึ่งแพทย์จะเป็นผู้พิจารณาการรักษาเป็นรายๆ ไป

แม้ว่าภาวะตัวเหลืองในทารกแรกเกิดจะพบได้บ่อยและอาจส่งผลเสียต่อพัฒนาการทางสมองของทารก แต่ภาวะนี้สามารถรักษาให้หายได้ ในเด็กที่อาการตัวเหลืองไม่รุนแรงจะหายได้เองภายใน 2-3 สัปดาห์ แต่ในรายที่อาการไม่ดีขึ้นและมีระดับสารบิลิรูบินในเลือดสูง แพทย์อาจใช้การรักษาเพื่อลดระดับสารบิลิรูบินในเลือดด้วยวิธี

การส่องไฟรักษา เป็นการใช้หลอดไฟชนิดพิเศษที่มีความยาวคลื่นแสงที่เหมาะสมเพื่อลดระดับสารบิลิรูบินในเลือดหากระดับของบิลิรูบินในเลือดสูงเกิน 12-15 มิลลิกรัมต่อเลือด 100 มิลลิลิตรถ่ายเลือดร่วมกับการส่องไฟรักษา ถ้าหากระดับของบิลิรูบินในเลือดสูงมากจนอาจเกิดการสะสมในเนื้อเยื่อสมอง หรือแสดงอาการเฉียบพลันทางสมองเบื้องต้นแล้ว เพื่อลดระดับของบิลิรูบินในร่างกายได้อย่างทันท่วงทีการรักษาด้วยยา ด้วยการฉีดอิมมูโนโกลบูลินเข้าเส้นเลือดในกรณีที่ภาวะตัวเหลืองเกิดจากเลือดของแม่และเด็กไม่เข้ากัน

ข่าวประชาสัมพันธ์ล่าสุด

๑๖:๐๑ ALLY ผนึก Mural ลงทุนซื้อหุ้นสมาคมมวยปล้ำสเปน หวังผลักดันมวยปล้ำสเปนขึ้นแท่นลีกหลักในยุโรปและลาตินอเมริกา
๑๖:๓๙ โอกาสจองซื้อหุ้นกู้บริษัทชั้นนำ ช.การช่าง เสนอขายช่วงวันที่ 25 - 29 เมษายน 2567 ชูผลตอบแทน 3.40 - 4.10% ต่อปี อันดับความน่าเชื่อถือ A- ติดต่อผ่าน ธ.กรุงเทพ และ ธ.กรุงไทย
๑๖:๕๔ บางจากฯ สนับสนุนการเรียนรู้และพัฒนาเยาวชนในทักษะแห่งอนาคต ผ่านโครงการ SI Sphere: Sustainable Intelligence-based Society Sphere โดย UN Global Compact Network
๑๕:๑๓ เปิดไลน์อัพ 10 ศิลปินหน้าใหม่มาแรงแห่งปีจาก Spotify RADAR Thailand 2024
๑๕:๐๘ อาร์เอส กรุ๊ป เดินหน้ากลยุทธ์ Star Commerce ยกทัพศิลปิน-ดารา เป็นเจ้าของแบรนด์ และดันยอดขายด้วย Affiliate Marketing ประเดิมส่งศิลปินตัวแม่ ใบเตย อาร์สยาม
๑๕:๒๐ กสิกรไทยผนึกกำลังเจพีมอร์แกน เปิดตัวโปรเจกต์คารินา ดึงศักยภาพบล็อกเชน ลดระยะเวลาธุรกรรมการเงินระหว่างประเทศ
๑๕:๐๖ สเก็ตเชอร์ส จัดกิจกรรม SKECHERS PICKLEBALL WORKSHOP ส่งเสริมสุขภาพและขยายคอมมูนิตี้กีฬา Pickleball ในไทย
๑๕:๕๖ SHIELD จับมือแอสเซนด์ มันนี่ และ Money20/20 Asia จัดกิจกรรมระดมเงินบริจาคแก่มูลนิธิรามาธิบดี
๑๕:๔๓ 'ASW' เตรียมโอนกรรมสิทธิ์ 4 คอนโดฯ ใหม่ ไตรมาส 2 ครอบคลุมทั้งกรุงเทพฯ และภูเก็ตมูลค่ารวมกว่า 6,600 ล้านบาท
๑๕:๔๑ โก โฮลเซลล์ สนับสนุนเกษตรกรไทย ปูพรมจำหน่ายผลไม้ฤดูกาล สดจากสวนส่งตรงถึงมือคุณ