นายวิณะโรจน์ ทรัพย์ส่งสุข เลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยถึงผลการประเมินโครงการศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร (ศพก.) ปีงบประมาณ 2560 โดยสำรวจลงพื้นที่สำรวจเกษตรกรต้นแบบ เกษตรกรที่เข้ารับการอบรมจาก ศพก. และเกษตรกรเจ้าของศูนย์เครือข่าย ศพก. ในพื้นที่ 27 จังหวัด รวม 854 ราย พบว่า
ศพก. เป็นแหล่งเรียนรู้ที่ดีสำหรับเกษตรกร อย่างรอบด้าน เช่น การลดต้นทุนการผลิต การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต การปรับปรุงบำรุงดิน รวมถึงการแปรรูปผลผลิตเพื่อบริโภคในครัวเรือน และเป็นรายได้เสริมให้กับเกษตรกร เป็นต้น ซึ่งเกษตรกรที่เข้ารับบริการมีอายุเฉลี่ย 53 ปี ประสบการณ์ในการทำเกษตรเฉลี่ย 28 ปี โดยเกษตรกรร้อยละ 95 นำความรู้ที่ได้รับไปใช้ประโยชน์ ส่วนใหญ่เป็นเรื่องของการลดต้นทุนการผลิต การปรับปรุงบำรุงดิน การใช้ปุ๋ยอย่างถูกวิธี
นอกจากนี้ เกษตรกรที่นำความรู้ที่ได้รับไปใช้ประโยชน์ถึงร้อยละ 90 เห็นผลแล้ว โดยสามารถลดต้นทุนการใช้ปุ๋ยเคมีในการผลิตได้เฉลี่ยไร่ละ 722 บาท/ปี มีการปรับปรุงบำรุงดินในพื้นที่เพาะปลูกของตนเองให้มีความสมบูรณ์ ดูแลและรักษาป้องกันโรค และแมลงศัตรูพืชได้ ยังสามารถแปรรูปผลผลิตไว้บริโภคในครัวเรือน และจำหน่ายเป็นรายได้เสริม ส่งผลให้ลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือนได้เฉลี่ย 894 บาท/เดือน
สำหรับฐานเรียนรู้ ศพก. แต่ละแห่งมีฐานเรียนรู้เฉลี่ย 6 ฐาน โดยฐานเรียนรู้ที่มีเหมือนกันมากที่สุดใน ศพก. คือ ฐานเรียนรู้ด้านการลดต้นทุนการผลิต เช่น ฐานเรียนรู้ด้านปุ๋ยหมัก/น้ำหมัก ฐานเรียนรู้ด้านสารชีวภัณฑ์ ฐานเรียนรู้ด้านการลดต้นทุนข้าว ฐานเรียนรู้ด้านปศุสัตว์ ฐานเรียนรู้ด้านประมง ฐานเรียนรู้ด้านเศรษฐกิจพอเพียง และฐานเรียนรู้ด้านบัญชี เป็นต้น
ผลสำรวจยังพบว่า ศพก. สามารถกระตุ้นให้เกษตรกรมีความต้องการเรียนรู้เพิ่มมากขึ้น โดยส่วนใหญ่ร้อยละ 28 ต้องการความรู้ด้านเทคโนโลยีใหม่ๆ สำหรับการผลิต ร้อยละ 21 ต้องการความรู้ด้านการลดต้นทุนการผลิตเพิ่มเติม ส่วนร้อยละ 11 ต้องการความรู้ด้านการผลิตสินค้าให้มีคุณภาพ
ทั้งนี้ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้จัดตั้ง ศพก. ในระดับชุมชนอำเภอละ 1 ศูนย์ รวม 882 ศูนย์ ขึ้น ภายใต้หลักคิด "เกษตรกรพัฒนาเกษตรกรด้วยกันเอง จึงจะเกิดความเข้มแข็ง และยั่งยืน" ซึ่งภาคราชการจะต้องเข้าไปร่วมดำเนินการในลักษณะการขับเคลื่อน และสนับสนุนให้ ศพก. สามารถปฏิบัติงานได้ ดังนั้น เพื่อให้ ศพก. เป็นแหล่งเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพสำหรับเกษตรกรมากยิ่งขึ้น จึงควรส่งเสริม และสนับสนุนในด้านต่างๆ ให้ ศพก.มีประสิทธิภาพในการบริหารจัดการ เช่น การพัฒนาฐานเรียนรู้ พัฒนาแปลงเรียนรู้ เพิ่มเติมเนื้อหาหรือหลักสูตรในการอบรมให้มีความหลากหลาย เพื่อเพิ่มศักยภาพความเข้มแข็งให้กับ ศพก. และเกษตรกรอย่างต่อเนื่อง นำไปสู่การบรรลุวัตถุประสงค์ของโครงการที่ต้องการให้เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านการเกษตรให้กับเกษตรกรในพื้นที่ ภายใต้การบูรณาการของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์