ผ้าหาดเสี้ยว มิติใหม่แห่งภูมิปัญญาไทย จากผ้าโบราณสุดวิจิตร “สุนทรี” สู่ความร่วมสมัยในแบบสากล “suntree”

พุธ ๒๐ กุมภาพันธ์ ๒๐๑๙ ๑๑:๔๗
"ผ้าจกเหมาะกับผู้สูงอายุ และสวมใส่ได้เฉพาะพิธีสำคัญ ๆ เท่านั้นแหละ" คือความจดจำฝังหัวมาตั้งแต่ไหนแต่ไร มาถึงปัจจุบันผ้าจกคือผ้าทอที่สวมใส่ได้ทุกเพศ ทุกวัย ทุกโอกาส ทั้งยังเป็นข้าวของเครื่องใช้ เครื่องประดับตกแต่งที่โดดเด่น แปลกตา สง่างาม ล้ำสมัย ในแวดวงสากล

กองส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยนเรศวร จัดนิทรรศการ "ผ้าหาดเสี้ยว" ขึ้น ณ พิพิธภัณฑ์ผ้า มหาวิทยาลัยนเรศวร ละลานตาไปด้วยความวิจิตรงดงามของของผ้าจกโบราณ ทั้งผ้าซิ่น ผ้าห่ม ย่าม ผ้าห่อคัมภีร์ และผ้าจก ๙ ลาย เอกลักษณ์ของชาวไทพวนที่สืบทอดกันมากว่า ๑๐๐ ปี ในแบรนด์ "สุนทรี" ผ่านการประยุกต์ พัฒนาเป็นเสื้อผ้า กระเป๋า โคมไฟ หมอน ผ้ารองจาน กรอบรูป เก้าอี้ ฯลฯ แบรนด์ "suntree"

"sun คือพระอาทิตย์ ส่วน tree คือต้นไม้ ทั้งสองสิ่งนี้ต้องอยู่คู่กับโลกเรา เช่นเดียวกับความงามความสุนทรีของภูมิปัญญาผ้าทอไทยจะต้องยังคงอยู่ตลอดไป"

แนวคิดอันแยบยลของนางสาวรวีวรรณ ขนาดนิด ผู้จัดการร้านสุนทรีผ้าไทย แห่งบ้านหาดเสี้ยว ตำบลบ้านตึก อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย ผู้สืบทอดภูมิปัญญาจากผู้เป็นแม่ นางสุนทรี วิชิตนาค ครูภูมิปัญญาไทยรุ่นที่ ๓ ด้านอุตสาหกรรมและหัตถกรรม ได้สร้างปรากฏการณ์แห่งวงการผ้าทอไทยสู่ผ้าทอโลก

suntree เป็นผลิตภัณฑ์ที่ยังคงใช้เทคนิคเดิมคือใช้ขนเม่นในการจกเส้นฝ้ายเส้นไหม ใช้การเข็นแบบโบราณ ในขณะที่พัฒนาวิธีการถอดลวดลายจากชิ้นผ้า มาสร้างเป็นกราฟในคอมพิวเตอร์ ปรับเปลี่ยนโทนสีจากเดิม เขียว แดง เหลือง ให้มีความนวลตา มากขึ้น การจัดวางลวดลายด้วยวิธีการตกแต่งอันเก๋ไก๋ ชวนหลงใหล

ป้าสุนทรีบรรจงหยิบผ้าซิ่นของคุณยาย ลวดลายริ้วสีแดง เขียว บนพื้นดำ ดูธรรมดา ๆ แต่มากด้วยคุณค่าของการสืบสาน, ผ้าซิ่นมุกสีเขียวลวดลายขาเปียที่หาดูได้ยาก, ผ้าที่ใช้ในงานบวช เช่น ผ้าปรกหัวนาค ผ้าคลุมหัวช้าง ผ้าห่อคัมภีร์ ที่ไม่มีแล้วในปัจจุบัน เหล่านี้คือความงดงามแห่งภูมิปัญญาที่มิอาจประเมินค่าได้

พี่รวีวรรณโชว์ชุดผ้ารองจาน ผ้ารันเนอร์ กระเป๋าสีขาวดำรูปทรงเรขาคณิต สุดคลาสสิค ใครจะคิดว่านี่มาจากผ้าห่มไทพวนดั้งเดิม ที่ถูกนำมาแปลงโฉมอย่างลงตัว, เก้าอี้ที่จินตนาการจากเส้นยืนที่ยึดอยู่กับกี่ทอผ้า เช่นเดียวกับกรอบรูปซึ่งจำลองจากเส้นใยบนกี่ทอผ้าที่ยังมิได้ขัดสาน, โคมไฟหุ้มด้วยผ้าจกลวดลายดั้งเดิมสีสันสดใส สะดุดตา, เสื้อผ้าที่นำลวดลายจกมาแต่งนิดเติมหน่อย แลดูทันสมัยไม่แพ้แบรนด์สากล

พิเศษสุดผ้าลวดลายใหม่ "ผ้าจก ๙ ลายทรงเครื่อง" ออกแบบโดยนายวชิรพงษ์ วงศ์ประสิทธิ์ นักวิชาการช่างศิลป์ กองส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม ที่นำจก ๙ ลาย เอกลักษณ์ของไทพวนมาดัดแปลงลวดลายและสีสันให้มีความทันสมัย ละมุนตา รายล้อมด้วยเส้นสายที่ถอดแบบมาจากเครื่องแขวนของไทยผสมผสานกับลายผ้าของลาว อันเป็นต้นกำเนิดของไทพวน ร้อยเรียงเป็นแนวยาวบนผืนผ้าสีสันสดใส เป็นผ้าต้นแบบซึ่งอยู่ในระหว่างการยื่นจดสิทธิบัตร พร้อมมอบให้กับสุนทรีผ้าไทยนำไปพัฒนาเป็นผลงานชิ้นใหม่ต่อไป

นางสาวรวีวรรณ ขนาดนิดกล่าวว่า "เราปรับเปลี่ยนวิธีการ กระบวนการ รูปแบบ เพราะต้องการให้คนรุ่นใหม่สนใจผ้าโบราณ และวันนี้เราก็ประสบความสำเร็จ คนรุ่นใหม่เข้ามาชื่นชมมากขึ้น และต่อจากนั้นเขาก็จะสนใจลึกเข้าไปอีก"

"การใช้เทคโนโลยีใหม่ ๆ ควบคู่ไปกับการใช้เทคนิคเดิม ๆ คือหัวใจในการสืบทอดภูมิปัญญา"

นิทรรศการผ้าหาดเสี้ยว หนึ่งเสน่ห์ผ้าทอไทย เปิดให้ทุกท่านมาชื่นชมจนถึงวันที่ ๒๒ มีนาคม ๒๕๖๒ ในวันและเวลาราชการ ณ พิพิธภัณฑ์ผ้า กองส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยนเรศวร โทร. ๐ ๕๕๙๖ ๑๒๐๗ – ๘

ข่าวประชาสัมพันธ์ล่าสุด

๑๑ เม.ย. อ.อ.ป. ร่วม พิธีสรงน้ำพระ ขอพร เนื่องในวันสงกรานต์ประจำปี 2567 ทส.
๑๑ เม.ย. 1 จาก 1,159 ศูนย์การค้า เดอะ พาลาเดียม เวิลด์ ช้อปปิ้ง ส่งมอบลอตเตอรี่ที่ไม่ถูกรางวัล จำนวน 125,500 ใบ ให้กับศูนย์สาธารณสงเคราะห์เด็กพิเศษ วัดห้วยหมู
๑๑ เม.ย. JPARK ประชุมสามัญผู้ถือหุ้นประจำปี 2567 ผถห. อนุมัติปันผล 0.0375 บาทต่อหุ้น
๑๑ เม.ย. สเก็ตเชอร์ส สนับสนุนเทคโนโลยีเพื่อความสบายแก่บุคลากรทางการแพทย์ บริจาครองเท้ารุ่น GOwalk 7(TM) สำหรับบุคลากรทางการแพทย์
๑๑ เม.ย. ศูนย์คนหายไทยพีบีเอส ร่วมกับสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ ทำงานเชิงป้องกัน เก็บก่อนหาย ในผู้สูงอายุ
๑๑ เม.ย. จุฬาฯ อันดับ 1 ของไทย การจัดอันดับมหาวิทยาลัยโดย QS WUR by Subject 2024
๑๑ เม.ย. ครั้งแรกในไทย 'Pet Us' เนรมิตพื้นที่จัดกิจกรรม มะหมามาหาสงกรานต์ ชวนน้องหมาทั่วทั้ง 4 ภาคร่วมสนุกในช่วงสงกรานต์ 13-14 เมษายน ตอกย้ำความสำเร็จฉลอง 'Pet Us' ครบ 3
๑๑ เม.ย. LINE STICKER OCHI MOVE จาก OCEAN LIFE ไทยสมุทร คว้ารางวัลชนะเลิศ Best Sponsored Stickers in Insurance ในงาน LINE THAILAND AWARDS
๑๑ เม.ย. วว. ผนึกกำลังหน่วยงานเครือข่าย พัฒนาเชื่อมโยงการค้า ตลาด วิจัย เทคโนโลยี นวัตกรรม สู่การพัฒนาที่ยั่งยืน
๑๑ เม.ย. บริษัท เค วัน วัน ดี จำกัด ถือฤกษ์ดีจัดพิธีบวงสรวง ซีรี่ส์ Girl's Love เรื่องใหม่ Unlock Your Love : รักได้ไหม ?