นายราเมศ พรหมเย็น ผู้อำนวยการสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (สพร.) กล่าวว่า “สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ หรือ สพร. เป็นหน่วยงานภายใต้สำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน) โดยมีพันธกิจหลักในการจัดตั้งแหล่งเรียนรู้ทางเลือกในรูปแบบพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แนวใหม่ให้กับประชาชนไทยในชื่อว่า “มิวเซียมสยาม” ซึ่งมิได้เป็นสถานที่จัดแสดงศิลปวัตถุ แต่เป็นสถานที่เปิดโอกาสให้ประชาชนแสวงหาความรู้ รู้จักวิถีไทย เกิดแรงบันดาลใจ สามารถนำอดีตมาต่อยอดความคิดสร้างสรรค์ เพื่ออนาคต ภายใต้แนวคิดสร้างสังคมไทยให้เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้”
ล่าสุด สพร. ได้ตระหนักเห็นถึงความสำคัญของข้าวและชาวนาที่มีต่อวิถีการดำรงชีวิตของคนไทยมาตั้งแต่อดีต จึงได้ร่วมกับสถาบันอาศรมศิลป์นำเรื่องราวของข้าวและชาวนามาสร้างสรรค์เป็นนิทรรศการชั่วคราวชุดใหม่เรื่อง “Know How ชาวนา นักค้นคว้าแห่งท้องทุ่ง” ระหว่างวันที่ 12 พฤษภาคม — 25 กันยายน 2554 โดยมุ่งเน้นให้ผู้ชมได้รับทราบถึงภูมิปัญญาของชาวนาไทยในอดีตที่ได้คิดประดิษฐ์เครื่องมือเครื่องใช้ชนิดต่างๆ มาใช้ในกระบวนการปลูกข้าว นับตั้งแต่ขั้นตอนการทดน้ำเข้านา การไถเพื่อเตรียมดิน การเพาะหว่านเมล็ดข้าว การปักดำต้นกล้า การดูแลรักษา การเก็บเกี่ยว และฝัดสีข้าว เป็นต้น นำเสนอโดยให้ผู้ชมได้ฝึกทักษะการเรียนรู้ด้วยตนเองการมีปฏิสัมพันธ์กับชุดนิทรรศการ
ทั้งนี้ สพร. ตั้งเป้าว่า นิทรรศการ “Know-How ชาวนา นักค้นคว้าแห่งท้องทุ่ง” นี้จะสามารถเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายคนไทยทุกกลุ่มได้เป็นอย่างดี รวมถึงชาวต่างชาติจะได้เรียนรู้และเข้าถึงวัฒนธรรมข้าวของไทยได้อีกรูปแบบหนึ่ง ซึ่งผู้เข้าชมนิทรรศการนี้จะได้ทราบถึงภูมิปัญญาท้องถิ่น ซึบซับคุณค่าของข้าวที่มีต่อตนเองและวัฒนธรรมไทย ตลอดจนได้เรียนรู้ขั้นตอนการปลูกข้าว เรียนรู้กลไกในเครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ พร้อมได้ลงมือปฏิบัติด้วยตนเองอย่างใกล้ชิด
ศาสตราจารย์ระพี สาคริก นายกสภาสถาบันอาศรมศิลป์ กล่าวว่า “ที่มาของความร่วมมือในการสร้างสรรค์นิทรรศการ “Know-How ชาวนา นักค้นคว้าแห่งท้องทุ่ง” เกิดมาจากแนวคิดของสถาบันอาศรมศิลป์ ที่มุ่งสร้างสรรค์กระบวนการเรียนรู้ที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงคุณภาพของผู้เรียนอย่างแท้จริง ด้วยการเรียนรู้ทั้งศาสตร์และศิลป์อย่างเป็นองค์รวม เชื่อมโยงถึงการขัดเกลาตนเองให้มีคุณค่า และพัฒนาศักยภาพการเรียนรู้สูงสุด ซึ่งสอดคล้องกับทางมิวเซียมสยามที่มุ่งสร้างและพัฒนาแหล่งเรียนรู้ที่จะบ่มเพาะเด็กและเยาวชนไทยให้เป็นผู้ใฝ่รู้ อันจะนำไปสู่การสร้างสรรค์สังคมแห่งการเรียนรู้ รองรับการพัฒนาประเทศไทยอย่างยั่งยืนต่อไป”
ในส่วนบทบาทของสถาบันอาศรมศิลป์ต่อนิทรรศการนี้ คือ การเป็นที่ปรึกษาให้แก่มิวเซียมสยามและเป็นผู้ให้ข้อมูลในด้านต่างๆ อาทิ เรื่องภูมิปัญญาพื้นถิ่นและการจัดการองค์ความรู้ เพื่อสร้างความร่วมมือในการศึกษา ค้นคว้า และวิจัยเกี่ยวกับเครื่องมือเครื่องใช้ในการปลูกข้าว โดยนำหลักกลศาสตร์มาวิเคราะห์ รวมทั้งรวบรวมเครื่องมือเครื่องใช้อันเกี่ยวเนื่องกับการปลูกข้าว เพื่อมาจัดแสดงในนิทรรศการ ตลอดจนการจัดทำ ประกอบติดตั้งงานโครงสร้าง งานภูมิทัศน์ งานจำลองวัตถุจัดแสดงประกอบการเรียนรู้ จนแล้วเสร็จ
สถาบันอาศรมศิลป์คาดหวังว่า การร่วมจัดนิทรรศการในครั้งนี้จะช่วยให้ผู้เยี่ยมชมนิทรรศการนี้ตระหนักถึงภูมิปัญญาพื้นถิ่น เกิดการเรียนรู้ขั้นตอนการปลูกข้าว กลไกในเครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ ที่เกี่ยวเนื่องกับการปลูกข้าว โดยมีการทดลองให้เห็นในสถานที่จัดงานอย่างใกล้ชิด
ร่วมซึมซับและสัมผัสปรากฎการณ์นิทรรศการ “Know-How ชาวนา นักค้นคว้าแห่งท้องทุ่ง” ระหว่างวันที่ 12 พฤษภาคม — 25 กันยายน 2554 ณ บริเวณหน้าอาคารนิทรรศการถาวร มิวเซียมสยาม เวลา 10.00-18.00 น. ทุกวัน (ยกเว้นวันจันทร์) เข้าชมฟรี! ข้อมูลเพิ่มเติม โทร. 02-225-2777 หรือ www.museumsiam.com
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม กรุณาติดต่อเวิรฟ :
วรญา มณีวรรณ (เพชร) โทร 0-2204-8229
สุภาณี เอี่ยมชื่น (เปา) โทร 0-2204-8214