ในการประชุมสมัชชาสุขภาพครั้งที่ 4 ที่เวทีลานสมัชชาสุขภาพ ได้จัดเสวนาเปิดตัวหนังสือ “สมัชชาสุขภาพ : ปรัชญา แนวคิด และจิตวิญญาณ” โดย นพ.โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์ ผู้อำนวยการสำนักวิจัยสังคมและสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า ที่ผ่านมา สมัชชาสุขภาพถูกใช้ในหลายบริบท แต่ในทางปรัญชาการเมืองคือการสุ่มเลือกกลุ่มบุคคลมาเป็นตัวแทน ตัวอย่างในประเทศไทยเองก็ใช้แนวทางของ “สมัชชา” นี้มาเป็นเครื่องมือในการพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพและการมีส่วนร่วมผ่านกระบวนการร่วมกันกำหนดทิศทางของทุกภาคส่วน
หนังสือ “สมัชชาสุขภาพ : ปรัชญา แนวคิด และจิตวิญญาณ” เป็นหนังสือที่มุ่งนำวิถีของสุขภาพ มาปรับใช้มิติทางเศรษฐกิจ การเมือง สังคมวัฒนธรรม และประวัติศาสตร์ และที่สำคัญคือ มุ่งพินิจ วิพากษ์ เพื่อก่อให้เกิดการปรับปรุง ซึ่งเรื่องที่ฝากให้ทุกคนคิดต่อคือ สมัชชาฯ พึงระวังปัญหาการกลายเป็นราชการของสมัชชาฯ ซึ่งจะทำให้ขาดความยืดหยุ่น ภาวะการเปลี่ยนแปลงของรากหญ้า เนื่องจากหลายครั้งการจัดสมัชชาสุขภาพจำกัดการเข้าฟัง ซึ่งเป็นการจำกัดสิทธิ
อย่างไรก็ตาม ระบบฉันทามติเป็นเรื่องที่ต้องรักษาไว้ เพราะเป็นจุดสำคัญของการสร้างพื้นที่ให้คนชายขอบ คนจน คนไร้อำนาจ ชนกลุ่มน้อย เข้ามามีสิทธิมีเสียงในการนำเสนอนโยบายฯ
นพ.โกมาตร กล่าวทิ้งท้ายว่า หนังสือเล่มนี้คงไม่ใช่เป็นคำตอบสำเร็จรูปว่าเรื่องนั้นจะต้องแก้ปัญหาอย่างนี้ เพราะทุกเรื่องต้องยืดหยุ่น ตามที่มหาตมคานธี กล่าวไว้ว่า “ความไม่พึงพอใจในระดับที่พอเหมาะถือเป็นขั้นตอนแรกของการพัฒนา การจะแก้ปัญหาได้ต้องแก้จากระบบและรากฐาน”
ติดตามความเคลื่อนไหวสมัชชาสุขภาพแห่งชาติได้ทาง www.samatcha.org
ติดตามชมการประชุมสมัชชาสุขภาพแห่งชาติได้ทาง www.healthstation.in.th