นายแพทย์สุรวิทย์ คนสมบูรณ์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข เปิดเผยว่า เมื่อเร็วๆนี้กระทรวงสาธารณสุขได้จัดงานรวมพลังขับเคลื่อนอาหารปลอดภัย เพื่อคนไทยสุขภาพดี มีโภชนาการสมวัย ส่งเสริมครัวไทยเป็นครัวโลก ที่โรงแรมอิมพีเรียล ควีนส์ปาร์ค สุขุมวิท 22 โดยมีนโยบายเน้นการบูรณาการทำงานร่วมกับทุกภาคส่วน เพื่อสร้างความเข้มแข็งในกระบวนการสร้างความปลอดภัยตลอดห่วงโซ่อาหาร ตั้งแต่การผลิต นำเข้า แปรรูปจนถึงการจำหน่าย กระจายสู่ผู้บริโภค หรือที่เรียกว่า จากฟาร์มจนถึงโต๊ะอาหาร (From Farm to Table) เพื่อให้คนไทยมีสุขภาพดี รู้จักวิธีการรับประทานอาหารถูกหลักโภชนาการและไม่เจ็บป่วยเรื้อรัง
นพ.สุรวิทย์ กล่าวว่า รัฐบาลตั้งเป้าเพิ่มความเข้มแข็งสถานประกอบการอาหารทุกประเภทให้ได้มาตรฐานเพิ่มขึ้นร้อยละ 5 ต่อปี และเผยแพร่ข้อมูลให้เข้าถึงประชาชนทุกกลุ่มทั้งกลุ่มปกติ กลุ่มเสี่ยง กลุ่มผู้ป่วย และกลุ่มที่พักฟื้นเพื่อไม่กลับมาป่วยซ้ำ โดยจุดที่เน้นหนักให้เข้มงวดความปลอดภัย 7 แห่งได้แก่ สถานที่ผลิต ตลาดสด ตลาดค้าส่ง ตลาดนัด รถเร่ แผงลอย และร้านจำหน่ายอาหารในโรงพยาบาล ในโรงเรียน โดยจะมีการควบคุมตรวจสอบมาตรฐานความปลอดภัยทั้งน้ำ น้ำแข็ง อาหารทั้งเนื้อสัตว์ ผัก ผลไม้ทั้งสดและแปรรูป น้ำมันทอดซ้ำ นมโรงเรียน และออกใบรับรองความปลอดภัย
ในส่วนของโรงพยาบาลที่ดูแลรักษาผู้เจ็บป่วย จะเน้นการจัดเมนูชูสุขภาพ เพื่อให้เป็นตัวอย่างประชาชนในการประกอบอาหารที่ปลอดภัย และทำให้สุขภาพร่างกายแข็งแรง ขณะนี้มีโรงพยาบาลต้นแบบที่ประสบผลสำเร็จ 4 แห่ง ได้แก่ รพ.เชียงรายประชานุเคราะห์ รพ.แม่ลาว จ.เชียงราย รพ.หาดใหญ่และรพ.สงขลา จ.สงขลา ส่วนโรงพยาบาลที่มีผู้ป่วยหรือผู้รับบริการที่เป็นชาวไทยมุสลิมที่มี 56 แห่งทั่วประเทศ จะพัฒนาโรงครัวให้เป็นโรงครัวฮาลาลทุกแห่ง ขณะนี้ได้ผ่านการรับรองมาตรฐานฮาล-คิว ( HAL-Q ) แล้ว 2 แห่ง คือโรงพยาบาลยะลา และโรงพยาบาลสตูล
สำหรับสถิติผู้ป่วยโรคระบบทางเดินอาหาร ซึ่งเป็นตัวสะท้อนถึงมาตรฐานความสะอาดของอาหารและน้ำ ในแต่ละปีมีประมาณ 1 ล้านราย โดยข้อมูลรายงานการเฝ้าระวังโรคของสำนักระบาดวิทยาในปี 2554 อันดับ 1 คือโรคอุจจาระร่วง 1,303,921 ราย อาหารเป็นพิษ 100,534 ราย โรคบิด 14,447 ราย และอหิวาตกโรค 279 ราย ในรอบ 4 เดือนแรกของปีนี้พบผู้ป่วยโรคระบบทางเดินอาหาร ได้แก่ โรคอาหารเป็นพิษ อุจจาระร่วง โรคบิด และอหิวาตกโรค รวม 413,811 ราย
ส่วนโรคเรื้อรังที่เกิดจากการบริโภคอาหารไม่เหมาะสม 4 โรคสำคัญ ในรอบ 5 ปีที่ผ่านมา ตั้งแต่ พ.ศ.2549-2553 พบทั้งสิ้น 3,093,546 ราย แนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกโรค อันดับ 1 คือความดันโลหิตสูง พบผู้ป่วย 1,725,719 ราย อันดับ 2 เบาหวาน พบ 888,580 ราย อันดับ 3 โรคหัวใจขาดเลือด พบ 171,353 ราย และอันดับ 4 โรคหลอดเลือดสมอง พบ 140,243 ราย
ด้านนางจงกลนี วิทยารุ่งเรืองศรี ผู้อำนวยการศูนย์ปฏิบัติการความปลอดภัยด้านอาหาร (ศปอ.) กระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า ผลการตรวจสอบเฝ้าระวังอาหารดิบ อาหารปรุงสุก พบว่ายังมีการปนเปื้อนสารเคมีต้องห้าม เช่น ยาฆ่าแมลง สารฟอกขาว และเชื้อจุลินทรีย์ ประมาณร้อยละ 4 อาหารที่ตกมาตรฐานมากที่สุด 3 อันดับแรก ได้แก่ น้ำแข็งพบร้อยละ 15.38 น้ำดื่มพบร้อยละ 14.21 และอาหารปรุงจำหน่ายพบร้อยละ 10.29 โดยพบ จุลินทรีย์ที่มือพ่อค้า แม่ค้าหยิบจับอาหาร เนื่องจากไม่ล้างมือ ไม่ทำความสะอาดภาชนะที่ใช้ในการปรุงอาหาร ทำให้ผู้บริโภคเกิดปัญหาอาหารเป็นพิษ อาเจียน ท้องเสีย หรือมีไข้ได้