สรุปสถานการณ์ภาวะเศรษฐกิจและธุรกิจภาคเหนือ

อย่างไรก็ตาม ภาคการเกษตรในภาคเหนือในช่วงครึ่งปีแรกยังขยายตัวได้ดี แม้ว่าราคาสินค้าเกษตรชะลอตัวลง เนื่องจากได้รับอานิสงส์จากการใช้จ่ายของภาครัฐ โดยเฉพาะภาคเหนือตอนล่างมีการปลูกข้าวมาก เมื่อเทียบกับภาคเหนือตอนบน ซึ่งช่วยพยุงให้เศรษฐกิจในภาคเหนือโดยรวมยังขยายตัวได้ในระดับหนึ่ง นอกจากนี้ จากการที่การค้าชายแดนขยายตัวในระดับสูงเนื่องจากเศรษฐกิจของประเทศเพื่อนบ้านขยายตัวได้ดี ส่งผลให้เศรษฐกิจของจังหวัดที่มีการค้าชายแดนขยายตัวได้ดี โดยเฉพาะการลงทุนในภาคอสังหาริมทรัพย์ในจังหวัดที่มีชายแดนติดกับประเทศเพื่อนบ้านค่อนข้างคึกคัก มีการลงทุนปลูกสร้างทั้งแนวราบและแนวดิ่งเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน เช่น ในจังหวัดเชียงรายและตาก

สำหรับภาคการท่องเที่ยว แม้ว่าจะขยายตัวโดดเด่นน้อยกว่าที่ควรจะเป็น แต่หลายจังหวัดมีภาวะการท่องเที่ยวในระดับดี โดยเฉพาะจังหวัดที่นักท่องเที่ยวต่างประเทศเข้ามาเป็นประจำ เช่น จังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย และแม่ฮ่องสอน และจังหวัดที่มีนักท่องเที่ยวต่างประเทศเข้ามาโดดเด่นเพิ่มขึ้นมาก เช่น จังหวัดพะเยา ลำพูน และน่าน การท่องเที่ยวที่ยังคงขยายตัวได้ดีในหลายจังหวัด ส่งผลประโยชน์ในเชิงบวกกับภาวะเศรษฐกิจในภาคเหนือให้ขยายตัวได้ในระดับที่ไม่แย่มากจนเกินไป

การที่เศรษฐกิจในภาคเหนือมีสัญญาณชะลอตัวลง ส่งผลให้การบริโภคและการลงทุนโดยรวมในช่วงครึ่งปีแรกอยู่ในระดับที่ไม่ค่อยดี เนื่องจากภาระหนี้ของประชาชนที่เพิ่มมากขึ้นจากการใช้นโยบายกระตุ้นการบริโภคของภาครัฐในช่วงก่อนหน้านี้และสถานการณ์ด้านค่าครองชีพที่เพิ่มสูงขึ้น ส่งผลให้ประชาชนมีการระมัดระวังการใช้จ่ายเพิ่มขึ้น

ภาวะเศรษฐกิจภาคเหนือในครึ่งปีหลัง

เศรษฐกิจของจังหวัดในกลุ่มภาคเหนือโดยรวมในช่วงครึ่งปีหลัง คาดว่าจะชะลอตัวอย่างต่อเนื่อง ตามการชะลอตัวลงของเศรษฐกิจโลกและเศรษฐกิจไทยที่สัญญาณชะลอตัวอย่างต่อเนื่อง โดยคาดว่าเศรษฐกิจจะชะลอตัวลงในภาคอุตสาหกรรมและภาคการค้าตามภาวะเศรษฐกิจโลกและเศรษฐกิจไทยที่ยังมีกำลังซื้อซบเซา ทั้งนี้ ภาคอุตสาหกรรมโดยเฉพาะการผลิตที่เน้นการส่งออก ยังคงชะลอตัวลงตามภาวะเศรษฐกิจโลก ขณะที่ภาคการค้าที่ชะลอตัวลงตามกำลังซื้อของประชาชนที่ลดลงตามการชะลอตัวลงของเศรษฐกิจไทย และค่าครองชีพที่ยังทรงตัวในระดับสูงส่งผลให้ประชาชนในภาคเหนือยังคงระมัดระวังการจับจ่ายใช้สอยอย่างต่อเนื่อง

อย่างไรก็ตาม ภาคการท่องเที่ยวของภาคเหนือจะขยายตัวดีเนื่องจากเข้าสู่ฤดูท่องเที่ยวในช่วงครึ่งปีหลัง นอกจากนี้ ภาคการเกษตรจะยังทรงตัวอยู่ในระดับปานกลางถึงระดับดี โดยหอการค้าจังหวัดในภาคเหนือ มีความเห็นว่า รัฐบาลจะยังมีนโยบายดูแลภาคการเกษตรอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะนโยบายรับจำนำข้าว

สำหรับการฟื้นตัวของเศรษฐกิจในภาคเหนือนั้น หอการค้าจังหวัดในภาคเหนือส่วนใหญ่มีความเห็นว่าเศรษฐกิจในภาคเหนือน่าจะฟื้นตัวขึ้นในปลายไตรมาสที่ 4 ของปีนี้ หรือต้นปีหน้า ตามการฟื้นตัวของเศรษฐกิจ หากไม่มีภาวะผันผวนทั้งในประเทศและต่างประเทศแทรกซ้อนขึ้น

ข้อเสนอแนะ

1. ภาครัฐควรสนับสนุนการค้าชายแดนอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะเร่งรัดในการสร้างความชัดเจนในการจัดตั้งเขตเศรษฐกิจพิเศษของภาคเหนือ ตามที่ภาคเอกชนได้เสนอเข้าที่ประชุม กรอ.ภูมิภาคและครม.สัญจรไปแล้ว เช่น เขตเศรษฐกิจพิเศษ จังหวัดตาก และเขตเศรษฐกิจพิเศษจังหวัดเชียงราย (อ.แม่สาย, อ.เชียงแสน และ อ.เชียงของ)

2. ภาครัฐควรจัดการด้านมาตรฐานและคุณภาพของแหล่งท่องเที่ยวและบุคลากร เพื่อรองรับนักท่องเที่ยว โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวจากจีนที่เข้ามาเป็นจำนวนมาก แต่ยังขาดการดูแลในเรื่องการจัดระเบียบที่ดีและการสร้างความเข้าใจในวิถีชีวิตและเอกลักษณ์ของคนไทย

3. ภาครัฐควรดูแลภาคการเกษตรตลอดห่วงโซ่อุปทาน ตั้งแต่ต้นน้ำ กลางน้ำ และปลายน้ำ ในพืชเศรษฐกิจที่สำคัญ เช่น ข้าว มันสำปะหลัง อ้อย รวมทั้งควรสนับสนุนทางการเงินและวิชาการในการนำเทคโนโลยีที่ทันสมัยมาทดแทนการใช้แรงงานที่มีค่าจ้างสูงขึ้น