รองศาสตราจารย์ ดร. เสริชย์ โชติพานิช รองคณบดีคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (Dr. Sarich Chotipanich, Associate Professor of Facility Management, Faculty of Architecture Chulalongkorn University) กล่าวว่า Facilities Management (FM) และ Property Management เป็นงานด้านการจัดการอาคารและอสังหาริมทรัพย์ที่มีบทบาทและความสำคัญเพิ่มขึ้นตามการขยายตัวของเศรษฐกิจและอสังหาริมทรัพย์ในประเทศไทย โดยตลอด 15 ปีที่ผ่านมาการปฏิบัติงานด้าน FM ในประเทศไทยมีการพัฒนาและขยายตัวอย่างต่อเนื่อง โดยมีคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาฯ เป็นสถาบันการศึกษาแห่งแรกที่ได้จัดให้มีการประชุมทางวิชาการและปฏิบัติการด้าน FM มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2545 และในปี พ.ศ. 2557 นี้ ศูนย์ศึกษาการบริหารทรัพยากรกายภาพ (CFMS) คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาฯ จะได้ร่วมมือกับภาคเอกชนอย่างบริษัท พลัส พร็อพเพอร์ตี้ จำกัด และ บริษัท พรอพเพอร์ตี้ แคร์ เซอร์วิสเซส (ประเทศไทย) จำกัด จัดประชุมสัมมนาใหญ่ของประเทศในหัวข้อ Facility Management Thailand 2014 : Managing facilities towards innovative dimension for business value creation and green environment ซึ่งถือเป็นการสัมมนาใหญ่ครั้งที่ 3 และได้รับเกียรติจากวิทยากรทั้งไทยและต่างประเทศ ที่เป็นนักวิชาการและผู้ชำนาญด้าน Facility / Property Management ที่มีชื่อเสียงและมีผลงานที่เป็นที่สนใจมาร่วมให้ข้อมูล ซึ่งเป็นข้อมูลเชิงลึกที่น่าสนใจ ที่วิทยาแต่ละท่านนำมาเปิดเผยในงานนี้เป็นครั้งแรก โดยจะจัดให้มีขึ้นในวันที่ 11-12 กันยายน 2557 นี้ ที่โรงแรมสยามเคมเปนสกี้ กรุงเทพฯ
“จากการวิเคราะห์และประมาณการเบื้องต้นของศูนย์ศึกษาการบริหารทรัพยากรกายภาพคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาฯ พบว่าอุปสงค์หรือความต้องการของตลาดด้าน FM ในเขตกรุงเทพฯ ใน 4 กลุ่มสำคัญ ได้แก่ อาคารสำนักงาน คอนโดมิเนียม ศูนย์การค้า และโรงพยาบาล มีขนาดเศรษฐกิจถึงประมาณ 2 หมื่นล้านบาท ไม่รวมค่าสาธารณูปโภค ค่าการตลาด เป็นภาคธุรกิจการจัดการและบริการที่มีผู้เกี่ยวข้องในการทำงานถึงกว่า 5 หมื่นคน และยังมีแนวโน้มการเติบโตในอนาคต โดยเฉพาะเมื่อมีการเปิดเออีซีที่นักลงทุนต่างชาติจะเข้ามาลงทุนและเกิดการเช่าอาคารสำนักงาน ตลอดจนถึงการพักอาศัยการซื้อขายสินค้า และการใช้บริการทางการแพทย์ มากขึ้นกว่าในปัจจุบันอย่างมาก” รองศาสตราจารย์ ดร. เสริชย์ กล่าว
นายชาญ ศิริรัตน์ ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการ สายงานบริหารทรัพยากรอาคาร บริษัท พลัส พร็อพเพอร์ตี้ จำกัด (Mr. Chan Sirirat, Assistant Managing Director, Plus Property Company Limited) ผู้เชี่ยวชาญด้านบริหารและจัดการอสังหาริมทรัพย์ครบวงจร เปิดเผยว่า แนวโน้มธุรกิจบริหารทรัพยากรอาคารมีโอกาสเติบโตสูง และหากเปรียบเทียบค่าเช่าอาคารสำนักงาน พบว่ากรุงเทพฯ มีอัตราค่าเช่าเฉลี่ยต่ำกว่าประเทศเพื่อนบ้าน ส่งผลให้การตัดสินใจเลือกสถานที่ลงทุนหรือการขยายธุรกิจของชาวต่างชาติมักจะเลือกประเทศไทยเป็นอันดับต้นๆ และอีกหนึ่งความท้าทายและถือเป็นโอกาสทางธุรกิจคือการเข้าไปมีส่วนร่วมในการบริหารกองทุนรวมอสังหาริมทรัพย์ (Property Fund) ที่เป็นเครื่องมือในการระดมเงินทุนรูปแบบหนึ่งของผู้ประกอบการในธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ จากประสบการณ์ของพลัส พร็อพเพอร์ตี้ ที่ได้บริหารอาคารสิริภิญโญซึ่งจัดตั้งเป็นกองทุนรวมอสังหาริมทรัพย์แสนสิริ ไพร์มออฟฟิศ (SIRIP) เข้าจดทะเบียนและเริ่มซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยเมื่อเดือนเมษายน 2557 ซึ่งในช่วงต้นปีได้มีการปรับปรุงอาคารและนำระบบต่างๆ เข้ามาสนับสนุนการทำงานเพื่อให้เกิดการจัดการทางด้านต้นทุนได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้มีการปรับอัตราค่าเช่าของ สิริภิญโญเพิ่มขึ้นมาอยู่ที่ 580 บาท/ตร.เมตร จากเมื่อ 5 ปีก่อนอยู่ที่ 350-450 บาท/ตร.เมตร สะท้อนให้เห็นถึงการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผู้ลงทุนในกองทุนในรูปแบบของค่าเช่าที่สามารถปรับเพิ่มขึ้น โดยอาคารสิริภิญโญมีอัตราค่าเช่าสูงที่สุดในย่าน ถ.ศรีอยุธยา
อนึ่ง ฝ่ายวิจัยและพัฒนาของพลัส พร็อพเพอร์ตี้ ได้ทำการสำรวจตลาดอาคารในกรุงเทพฯ พบว่ามีจำนวนมากกว่า 3,000 อาคาร (อาคารสูง 7 ชั้น และสูงเกิน 30 ชั้น) แบ่งเป็นอาคารใหม่อายุต่ำกว่า 10 ปี ซึ่งมีไม่ถึง 1,000 อาคาร (33.33%) และที่น่าเป็นห่วงคืออาคารส่วนใหญ่ในกรุงเทพฯ มีอายุราว 20 ปี โดยส่วนใหญ่เป็นอาคารที่มีความเสี่ยงในด้านไฟฟ้าลัดวงจร เหตุการณ์ไฟไหม้ เป็นต้น จำเป็นจะต้องมีผู้เชี่ยวชาญมาจัดระบบวิศวกรรมอาคารให้สามารถใช้งานได้เหมาะสม มีต้นทุนการดำเนินธุรกิจที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งสิ่งต่างๆ เหล่านี้จะช่วยเพิ่มมูลค่าของค่าเช่าให้กับเจ้าของอาคารได้ในระยะยาว โดยพลัส พร็อพเพอร์ตี้ เป็นบริษัทไทยรายแรกที่ให้บริการในรูปแบบ Total Facility Management ด้วยบริการที่ครบวงจร
นายชาญ กล่าวเพ่มเติมว่า “นอกจากนี้ พลัส พร็อพเพอร์ตี้ ยังได้จัดทำเกณฑ์หรือตัวชี้วัดการบริหารค่าใช้จ่ายของอาคารสำนักงานในปี 2557 เพื่อเป็นค่ากลางและใช้เป็นแนวทางการในการบริหารค่าใช้จ่ายของอาคารสำนักงาน ซึ่งทำการสำรวจอาคารสำนักงานชั้นนำในกรุงเทพฯ จำนวน 12 อาคาร (อาคารชั้นนำเกรด A สูง 20 ชั้นขึ้นไป อายุราว 20 ปี สภาพอาคารได้รับการดูแลเป็นอย่างดี) พบว่าค่าใช้จ่ายในการดูแลอาคารเฉลี่ยอยู่ที่เกณฑ์ 108 บาทต่อตารางเมตร ซึ่งค่าไฟถือเป็นค่าใช้จ่ายที่สัดส่วนสูงที่สุดเกินกว่า 50% และหากมีการบริหารพฤติกรรมการใช้พลังงานของผู้อาศัยในอาคารได้อย่างมีประสิทธิภาพจะช่วยลดค่าใช้จ่ายตรงจุดนี้ได้ราว 5-6%”
นายธนา ถิรมนัส กรรมการผู้จัดการ บริษัท พรอพเพอร์ตี้ แคร์ เซอร์วิสเซส (ประเทศไทย) จำกัด หรือ PCS (Mr.Thana Thiramanus, Managing Director, Property Care Services (Thailand) Ltd) กล่าวว่า ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมาธุรกิจการให้บริการบริหารจัดการอาคารทั่วโลกมีอัตราการเติบโตที่สูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากองค์กรต่างๆ เริ่มทราบถึงความสำคัญและประโยชน์ของการบริหารจัดการอาคาร ทั้งในแง่ของการลดค่าใช้จ่าย การสร้าง/วางแผนกลยุทธ์ร่วมกับองค์กร และการบริหารจัดการทรัพยากรอาคารในองค์รวม โดยสาเหตุส่วนหนึ่งนั้นมาจากวิกฤตทางการเงินทั่วโลกที่ส่งผลให้องค์กรธุรกิจต่างๆ หันมาใส่ใจกับการลดต้นทุนของธุรกิจ จึงเสมือนเป็นแรงผลักดันให้เกิดแนวโน้มในการ outsourcing งานด้าน Facility Management (FM) เพิ่มมากขึ้นทั้งในยุโรปและเอเชีย โดยเฉพาะในประเทศจีน อินเดีย สิงคโปร์ เวียดนาม และประเทศไทย ซึ่งมีการคาดการณ์ว่า ตลาด FM ทั่วโลกจะสามารถเพิ่มขึ้นราว 4 แสนล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ ในปี 2017
ธุรกิจการบริหารจัดการอาคารในยุโรปนั้น ได้มีการเติบโตอย่างต่อเนื่องมากว่า 10 ปี และกำลังเป็นที่แพร่หลายในฝั่งภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก โดย OCS เป็นหนึ่งในผู้นำด้าน Facility Management (FM) ของประเทศอังกฤษที่ก่อตั้งมากว่า 113 ปี และเป็นบริษัทต้นสังกัดของพีซีเอส ประเทศไทย เล็งเห็นถึงการขยายตัวและได้เข้าไปดำเนินการขยายตลาดในภูมิภาค ซึ่ง OCS สามารถเพิ่มยอดขายได้ถึง 46% ทั้งจากการขยายธุรกิจและควบรวมธุรกิจ ซึ่งทำให้โอซีเอสเพิ่มศักยภาพในการดำเนินงานเพิ่มมากขึ้นทั้งในภาคธุรกิจโรงพยาบาล ภาคอุตสาหกรรม รวมไปถึงธุรกิจการบิน
“ในส่วนของพีซีเอส ประเทศไทย เราได้มีการนำ know how จากประสบการณ์การทำงานที่ประสบความสำเร็จในยุโรปของโอซีเอส มาช่วยส่งเสริมในการดำเนินงานในประเทศไทย โดยบริษัทต้นสังกัดมีการส่งทีมเข้ามาสนับสนุน และนำเทคโนโลยีที่ทันสมัยเข้ามาปรับใช้กับระบบบริหารจัดการให้สอดคล้องกับการทำงานของทีมในประเทศไทย เพื่อรองรับการเติบโตของอุตสาหกรรมการก่อสร้างในประเทศที่ขยายตัวอย่างต่อเนื่อง ซึ่งในยุคของ AEC ที่กำลังจะมาถึงนั้น เราคาดว่าตลาดงาน FM ในประเทศยังไม่มีผลกระทบที่รุนแรง เนื่องจากปัจจุบันบุคลากรที่มีความรู้ ความเชี่ยวชาญด้านงาน FM ยังค่อนข้างมีอยู่น้อย ซึ่งยังคงต้องการทรัพยากรบุคคลด้านดังกล่าวเพิ่มมากขึ้น และอีกจุดแข็งหนึ่งที่สำคัญคือ คนไทยมีคุณสมบัติที่ดีในงานด้านการบริการ เนื่องจากงาน FM เป็นเสมือนตัวกลางในการเชื่อมโยงแต่ละหน่วยงานและภาคส่วนในองค์กร ซึ่งงานด้านการปฏิสัมพันธ์ถือว่าเรายังเป็นจุดแข็งอยู่” นายธนากล่าวเพิ่มเติม