“หมู่บ้านโพธนาราม” หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ

"หมู่บ้านโพธนาราม" หมู่ที่ 8 ตำบลสันทราย อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย เป็นหมู่บ้านหนึ่งที่ประชาชนในหมู่บ้านได้น้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช้ในการดำเนินชีวิต ผู้คนที่นี่ล้วนมีอัธยาศัย ไมตรี สามัคคี เอื้ออาทรซึ่งกันและกัน บ้านเรือนที่นี่ทุกหลังคาเรือน จะจัดสวนจำพวกผักสวนครัวปลูกไว้ที่บริเวณด้านหน้า หรือหากที่มีที่ดินพอสมควรจะมีการลงแปลงปลูกผักสดไว้รับประทานในครัวเรือน และแบ่งไปจำหน่ายเป็นผักปลอดสารพิษที่สร้างรายได้เสริมอีกทางหนึ่ง นอกจากนี้ที่หมู่บ้านโพธนารามยังมีอาคารอเนกประสงค์ของหมู่บ้านที่ใช้เป็นศูนย์เรียนรู้การบริหารการจัดการกลุ่มต่าง ๆ รวมถึงเป็นศูนย์ข้อมูลของหมู่บ้าน ซึ่งปัจจุบันมีผู้นำหมู่บ้าน คือ พ่อหลวงศุภกิจ นวนพนัส และคณะกรรมการหมู่บ้านได้ร่วมกันพัฒนาหมู่บ้าน โดยเมื่อประมาณ 3 ปีที่แล้วได้รับการแนะแนวทางจากกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงหมาดไทย ที่เข้ามาส่งเสริม สนับสนุน เป็นพี่เลี้ยงในทางวิชาการให้ความรู้ ช่วยเหลือทางด้านการดำเนินกิจกรรมการพัฒนาหมู่บ้าน และขับเคลื่อนผลักดันพัฒนาหมู่บ้าน จนกระทั่งในปี 2557 หมู่บ้านโพธนาราม ได้รับรางวัลหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ ระดับมั่งมี ศรีสุข ซึ่งพวกเรามีความภาคภูมิใจมาก และต้องขอขอบคุณเจ้าหน้าที่ของกรมการพัฒนาชุมชน ที่ทำให้ชุมชนเราเดินหน้ามาถึงทุกวันนี้

พ่อหลวงศุภกิจ นวนพนัส เล่าว่า กว่าจะได้มาซึ่งความภาคภูมิใจในการเป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบนั้น ทางกรมการพัฒนาชุมชน โดยสำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดเชียงราย และสำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอแม่จัน ได้ลงพื้นที่เข้ามาพัฒนาแกนนำในหมู่บ้านให้เป็นผู้นำในการพัฒนาครอบครัวจนเกิดครัวเรือนต้นแบบที่ดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และขยายผลไปสู่ครัวเรือนอื่น ๆ รวมถึงการบริหารจัดการที่เน้นการพึ่งพาตนเองเป็นหลักก่อน ซึ่งหลักการพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบมี 4 ด้านสำคัญ คือ 1. ด้านจิตใจและสังคม เน้นให้หมู่บ้านมีความรัก ความสามัคคี ร่วมมือกันในการพัฒนา ปลูกฝังให้ยึดมั่นในคุณธรรมจริยธรรม และปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 2. ด้านเศรษฐกิจ เน้นการจัดทำบัญชีครัวเรือน ลดรายจ่าย สร้างรายได้ มีการรวมกลุ่มพัฒนาอาชีพและมีการออมหลากหลายรูปแบบหรือมีวิสาหกิจชุมชน 3. ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ปลูกฝังให้หมู่บ้าน/ชุมชน มีสำนึกในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม หรือมีการใช้พลังงานทดแทน และ 4. ด้านส่งเสริมให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ในชุมชน มีการใช้เทคโนโลยีอย่างเหมาะสม และปฏิบัติตามหลักการพึ่งพาตนเอง

ส่วนสำคัญที่ทำให้หมู่บ้านพัฒนาอย่างต่อเนื่อง คือ ความใส่ใจของพัฒนากร ข้าราชการสังกัดกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ที่ลงพื้นที่ให้คำแนะนำและเป็นที่ปรึกษานำพากิจกรรมการพัฒนาหมู่บ้านให้สามารถดำเนินการจนบรรลุเป้าหมายไปได้โดยไม่เคยทอดทิ้ง ทำให้ประชาชนในหมู่บ้านมีงานทำ มีกิจกรรมลดรายจ่ายเพิ่มรายได้ตลอดเวลา ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ และทำให้พวกเรามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น หมู่บ้านของเราเริ่มมีชื่อเสียงเป็นที่รู้จัก เป็นที่ยอมรับ มีผู้คนภายนอกที่เข้ามาศึกษาดูงานเพื่อเอาไปใช้เป็นต้นแบบในการพัฒนาหมู่บ้านของเขาต่อไป อย่างไรก็ดีแม้หมู่บ้านเราจะพัฒนามาถึงระดับหนึ่งแล้ว แต่เราก็ยังมีเป้าหมายที่จะรักษาคุณภาพตรงนี้ไว้ให้ยั่งยืน และพร้อมจะต่อยอดอาชีพสร้างรายได้ที่มั่นคงต่อไป

นี่เป็นส่วนหนึ่งในภารกิจหลักที่สำคัญยิ่งของกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ในการดำเนินการขับเคลื่อนและขยายผลหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงอย่างเป็นรูปธรรม สู่เป้าหมายเพื่อให้ประชาชนได้น้อมนำหลักการดำเนินชีวิตตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงไปปฏิบัติได้จริงในชีวิตประจำวันและนำมาซึ่งการพัฒนาคุณภาพชีวิตของตนเอง ครอบครัว และชุมชนให้มีความ "อยู่เย็น เป็นสุข" บนวิถีชีวิตที่พอเพียงอย่างยั่งยืน