สถูปยมกปาฏิหาริย์ ในเมืองสาวัตถี เป็นสถานที่อันสำคัญยิ่งเพราะถูกสร้างขึ้นเพื่อระลึกถึงการแสดงปาฏิหาริย์ครั้งยิ่งใหญ่ในประวัติศาสตร์ อันเป็นการแสดงฤทธิ์ของพระบรมศาสดา โดยแสดงอิทธิปาฏิหาริย์ซึ่งไม่มีใครในสามโลกจะทำได้พร้อมทั้งแสดงอาเทศนาปาฏิหาริย์คือเทศนาโปรดจนมีผู้คนบรรลุพระโสดาบันจำนวนมาก
เหตุแห่งการแสดงปาฏิหาริย์ครั้งนี้เกิดจากพวกเดียรถีย์ท้าทายพระพุทธองค์ พระพุทธองค์จึงสำแดงฤทธิ์เริ่มจากหย่อนเม็ดมะม่วงลงดินก็พลันต้นมะม่วงเติบโตสูงใหญ่ออกผลในพริบตานั้น จากนั้นพระพุทธองค์สำแดงปาฏิหาริย์เหาะลอยขึ้นไปแล้วบันดาลให้ไฟพร้อมน้ำพุ่งออกจากพระวรกายจนเกิดรัศมีรุ้งเหลื่อมพรายงดงาม จากนั้นแสดงฤทธิ์สำแดงพระองค์เป็นสองพระองค์ถามตอบปัญหาธรรมซึ่งกันและกัน จนผู้สดับฟังบรรลุเพราะเหตุการฟังธรรมนั้นๆ
ด้วยเหตุนี้จึงมีการสร้างพระสถูปขึ้นเพื่อเป็นการระลึกถึงการแสดงปาฏิหาริย์ในครั้งนี้และเชื่อถือสืบมาว่าการได้มาสักการะ ณ สถูปนี้จะเกิดมหากุศลยิ่งนักจะเป็นปัจจัยให้ถึงซึ่งพระนิพพาน